Khám phá khu rừng bảo vệ cảnh quan Đền Bà Triệu

1. Khám phá khu rừng bảo vệ cảnh quan Đền Bà Triệu

1.1. Vị trí địa lý và quy mô khu rừng bảo vệ cảnh quan Đền Bà Triệu

Khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu nằm tại xã Triệu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, cách trung tâm Thanh Hóa khoảng 17 km về phía Bắc. Đây là khu rừng đặc dụng thuộc hệ thống rừng bảo vệ cảnh quan sinh thái du lịch của Việt Nam, gắn liền với di tích lịch sử đền Bà Triệu – nơi tôn vinh nữ anh hùng Triệu Thị Trinh. Với vị trí bao quanh quần thể đền, khu rừng không chỉ góp phần giữ gìn vẻ trang nghiêm cho di tích mà còn tạo nên một không gian xanh mát, thanh bình, mang đậm dấu ấn của vùng đất linh thiêng xứ Thanh.

Khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu nằm tại xã Triệu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. (Nguồn: Sưu tầm)

1.2. Lịch sử hình thành và sứ mệnh bảo tồn di sản

Khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu được thành lập theo Quyết định số 194/CT ngày 9 tháng 8 năm 1986 của Thủ tướng Chính phủ. Từ đó đến nay, khu rừng luôn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn môi trường tự nhiên, góp phần cân bằng sinh thái quanh khu di tích. Ngoài chức năng bảo vệ cảnh quan, khu rừng còn phục vụ cho hoạt động du lịch sinh thái, giáo dục truyền thống yêu nước và phát triển cộng đồng địa phương. Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố lịch sử, văn hóa và tự nhiên đã biến nơi đây trở thành điểm đến đặc biệt, nơi quá khứ oai hùng và thiên nhiên tươi đẹp cùng hòa quyện trong một không gian linh thiêng và tràn đầy sức sống.

2. Tìm hiểu giá trị lịch sử và văn hóa của khu rừng bảo vệ cảnh quan Đền Bà Triệu

2.1. Bảo vệ đền thờ Bà Triệu

Tọa lạc trong không gian linh thiêng giữa xã Triệu Lộc, đền thờ Bà Triệu là nơi nhân dân tưởng nhớ và tôn vinh nữ anh hùng Triệu Thị Trinh – người đã đứng lên chống giặc Ngô vào thế kỷ thứ III. Ngôi đền có lịch sử hàng trăm năm, được xây dựng theo kiến trúc “nội công ngoại quốc” đặc trưng của các công trình thờ tự Việt Nam xưa, vừa uy nghi vừa hài hòa với cảnh quan tự nhiên. Không gian đền tựa lưng vào núi, hướng mặt ra cánh đồng rộng, thể hiện quan niệm phong thủy “tọa sơn hướng thủy” mang ý nghĩa an lành và bền vững.

Khu rừng giữ vai trò bảo vệ đền Bà Triệu linh thiêng. (Nguồn: Sưu tầm)

Bao quanh khu di tích là khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu, như một tấm áo xanh che chở cho ngôi đền trước tác động của thời tiết và thời gian. Hệ thống cây xanh tỏa bóng quanh năm tạo nên không gian trang nghiêm, thanh tĩnh, đồng thời giữ vai trò điều hòa khí hậu, chống xói mòn và bảo vệ nền móng của công trình. Nhờ có khu rừng này, đền Bà Triệu không chỉ được gìn giữ về vật chất mà còn được tôn thêm vẻ linh thiêng, là nơi để mỗi người dân khi đến dâng hương đều cảm nhận sâu sắc lòng biết ơn và niềm tự hào về người phụ nữ anh hùng trong lịch sử dân tộc.

2.2. Quần thể di tích quốc gia đặc biệt

Không chỉ mang ý nghĩa về mặt sinh thái, khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu còn là một phần quan trọng trong quần thể di tích lịch sử, văn hóa đền Bà Triệu, được xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam. Việc công nhận này không chỉ khẳng định giá trị to lớn của di tích đối với lịch sử dân tộc mà còn thể hiện sự tri ân của các thế hệ hôm nay với người anh hùng đã làm rạng danh đất nước.

Trải qua nhiều giai đoạn thẩm định và bảo tồn, quần thể di tích được đánh giá là một minh chứng sống động cho truyền thống yêu nước, tinh thần bất khuất và vai trò của người phụ nữ Việt Nam trong lịch sử. Không gian đền thờ cùng khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu tạo nên sự giao hòa độc đáo giữa thiên nhiên, kiến trúc và tâm linh, mang lại cảm xúc thiêng liêng cho mỗi người khi đặt chân đến.

Ngày nay, sức lan tỏa của quần thể di tích không chỉ nằm ở giá trị văn hóa lịch sử, mà còn ở khả năng gắn kết cộng đồng. Hằng năm, hàng vạn lượt du khách và người dân khắp nơi tìm về đây dâng hương, tưởng niệm và tham gia các lễ hội truyền thống, góp phần nuôi dưỡng tinh thần hướng về cội nguồn, bồi đắp lòng tự hào dân tộc và ý thức bảo vệ di sản quê hương.

2.3. Hội đền Bà Triệu và những nét đặc sắc văn hóa địa phương

Mỗi năm, vào ngày 20 đến ngày 23 tháng Hai âm lịch, nhân dân Thanh Hóa và du khách thập phương lại nô nức trở về đền Bà Triệu để tham dự lễ hội truyền thống long trọng. Đây là dịp để tưởng nhớ công lao to lớn của nữ anh hùng Triệu Thị Trinh, người đã khơi dậy tinh thần quật khởi và lòng tự hào dân tộc qua bao thế hệ.

Lễ hội diễn ra trong không gian linh thiêng, bao quanh bởi rừng cây xanh mát, với nhiều nghi thức truyền thống trang nghiêm như lễ trình cáo, lễ tế, lễ yên vị, rước kiệu và dâng hương kính cáo anh linh Bà Triệu. Ngoài ra, trong khuôn khổ lễ hội còn có các nghi lễ đặc sắc như lễ mộc dục, tế Phụng Nghinh, rước bóng, tế nữ quan và hội trận tại đình làng Phú Điền – nơi ghi dấu chiến công oanh liệt của nghĩa quân Bà Triệu.

Lễ hội đền Bà Triệu được UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức quy mô cấp tỉnh, là sự kiện văn hóa tâm linh lớn của người dân xứ Thanh. Đây không chỉ là dịp tưởng nhớ công lao vị nữ anh hùng dân tộc mà còn là ngày hội của tinh thần đoàn kết và lòng tự hào quê hương. Tiếng trống hội rộn ràng, làn khói hương lan tỏa cùng sắc màu rước kiệu hòa quyện trong không gian linh thiêng, tạo nên bầu không khí trang trọng mà gần gũi, để mỗi người khi trở về đều thấy lòng mình lắng lại trong niềm tri ân sâu sắc.

3. Kinh nghiệm khi tham quan khu rừng cảnh quan đền Bà Triệu

Để có một chuyến tham quan trọn vẹn và ý nghĩa, du khách nên lựa chọn thời điểm thích hợp và chuẩn bị đầy đủ trước khi đến khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu. Mùa xuân và đầu hè là khoảng thời gian lý tưởng nhất, khi thời tiết mát mẻ, cây cối xanh tươi và không khí trong lành. Nếu đến vào dịp lễ hội đền Bà Triệu (từ ngày 20 đến 23 tháng Hai âm lịch), du khách sẽ có cơ hội hòa mình vào không gian sôi động, chứng kiến những nghi lễ truyền thống đặc sắc và cảm nhận rõ tinh thần hội làng của người dân xứ Thanh.

Không khí lễ hội trang nghiêm tại đền Bà Triệu. (Nguồn: Báo Thanh tra)

Khi di chuyển trong khu rừng, du khách nên chọn trang phục gọn nhẹ, mang theo nước uống, mũ và giày thể thao để thuận tiện đi lại. Không nên gây tiếng ồn lớn hay xả rác bừa bãi để giữ gìn cảnh quan môi trường tự nhiên. Ngoài việc dâng hương tưởng niệm tại đền, du khách có thể dạo bước dưới những tán cây, tận hưởng không khí mát lành và lắng nghe âm thanh của thiên nhiên, để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp hài hòa giữa con người và đất trời.

4. Kết hợp tham quan các địa điểm du lịch nổi tiếng xứ Thanh

Sau chuyến tham quan khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu, du khách có thể kết hợp ghé thăm các điểm du lịch nổi tiếng khác của Thanh Hóa như bãi biển Sầm Sơn, Pù Luông, suối cá thần Cẩm Lương hay vườn quốc gia Bến En. Mỗi điểm đến đều mang một nét riêng, góp phần tạo nên hành trình khám phá xứ Thanh đầy ấn tượng và đáng nhớ.

4.1. Bãi biển Sầm Sơn

Từ lâu, bãi biển Sầm Sơn đã trở thành niềm tự hào của du lịch xứ Thanh, nơi du khách tìm đến để hòa mình vào nhịp sống sôi động của biển cả. Bãi cát vàng uốn cong hình trăng khuyết, làn nước trong xanh và tiếng sóng rì rào bất tận tạo nên khung cảnh vừa thơ mộng vừa tràn đầy sức sống. Mỗi sớm bình minh hay khi hoàng hôn buông xuống, Sầm Sơn lại khoác lên mình vẻ đẹp khác nhau, khi rực rỡ, khi dịu dàng, khiến lòng người không khỏi say mê.

Đến với Sầm Sơn, ngoài việc đắm mình trong làn nước mát và tận hưởng bầu không khí trong lành của biển cả, du khách còn có thể ghé thăm những địa danh gắn liền với truyền thuyết dân gian xứ Thanh như Hòn Trống Mái, đền Độc Cước, đền Cô Tiên,... Sau khi tham quan các địa điểm trên, du khách có thể ghé qua quảng trường biển Sầm Sơn để dạo chơi, chụp ảnh, thưởng thức đặc sản và hòa mình vào không khí sôi động của Thanh Hóa khi về đêm. Giữa ánh đèn rực rỡ và nhạc nước rộn ràng, Sầm Sơn hiện lên trẻ trung, hiện đại nhưng vẫn giữ được nét quyến rũ mộc mạc, thân quen của biển Việt.

4.2. Pù Luông

Nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Thanh Hóa, khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tạm rời xa nhịp sống ồn ào nơi phố thị để tìm về với thiên nhiên trong lành. Nơi đây được thiên nhiên ưu ái ban tặng hệ sinh thái phong phú với suối thác, rừng xanh, hang động, núi non hùng vĩ xen lẫn những thửa ruộng bậc thang vàng óng và bản làng nhỏ nép mình bên sườn núi.

Khung cảnh Pù Luông đẹp tựa tranh vẽ. (Nguồn: Sưu tầm)

Đến với Pù Luông, du khách sẽ có cơ hội hít thở bầu không khí trong lành của miền sơn cước, lắng nghe tiếng suối róc rách giữa núi rừng và khám phá đời sống mộc mạc của đồng bào Thái, Mường. Những nếp nhà sàn giản dị, những nụ cười thân thiện cùng ẩm thực đậm đà hương vị núi rừng như cơm lam, gà đồi, rượu cần… khiến hành trình khám phá Pù Luông trở thành một trải nghiệm khó quên, nơi du khách thực sự được hòa mình vào nhịp sống bình yên của thiên nhiên xứ Thanh.

4.3. Vườn quốc gia Bến En

Vườn quốc gia Bến En được ví như “Hạ Long trên cạn của xứ Thanh” nhờ khung cảnh sơn thủy hữu tình và hệ sinh thái phong phú bậc nhất miền Bắc. Khu vực này sở hữu hơn 4.000 ha rừng nguyên sinh cùng hàng trăm hòn đảo lớn nhỏ nổi giữa lòng hồ, tạo nên bức tranh thiên nhiên hùng vĩ mà vẫn nên thơ. Đến đây, du khách sẽ được hòa mình vào không gian trong lành, thả hồn theo làn gió mát rượi và ngắm nhìn mặt nước xanh biếc trải dài đến tận chân trời.

Bến En còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích trải nghiệm và khám phá thiên nhiên. Du khách có thể chèo thuyền trên hồ, câu cá, bơi lội hay cắm trại giữa khung cảnh rừng núi yên bình. Ngoài ra, hang Ngọc với những khối thạch nhũ lung linh, cùng Viện bảo tàng Bến En lưu giữ nhiều di vật, cổ vật quý giá sẽ giúp hành trình của bạn thêm phần thú vị.

Giữa lòng xứ Thanh giàu truyền thống và di sản, khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu hiện lên như một biểu tượng giao hòa giữa thiên nhiên và lịch sử. Nơi đây không chỉ lưu giữ bóng dáng linh thiêng của vị nữ anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh mà còn là chốn yên bình để con người tìm về với cội nguồn và cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời. Hãy một lần ghé thăm khu rừng bảo vệ cảnh quan đền Bà Triệu, để lắng nghe tiếng gió rì rào qua tán lá, hòa mình vào không gian thiêng liêng của di tích và để trái tim bạn lắng lại trong niềm tự hào về mảnh đất anh hùng xứ Thanh.